ویروس HPV را بشناسید | برای تهیه واکسن اچ‌پی‌وی بودجه نداریم

گروه جامعه| شهرآرانیوز؛ دکتر ملیحه حسن زاده مفرد در گفت‌وگو با شهرآرانیوز اظهار کرد: بیماری زگیل‌تناسلی یک بیماری عفونی با نام HPV است. این ویروس به دو گروه کم‌خطر و پرخطر طبقه بندی می‌شوند. گروه کم‌خطر سرطان دهانه رحم ایجاد نمی‌کنند و قابل درمان هستند. گروه پرخطر می‌تواند سلول‌های غیرطبیعی بر روی دهانه رحم ایجاد کند که اگر بدون درمان باقی بمانند، ممکن است به سرطان مبتلا شوند.

انتقال ویروس زگیل‌تناسلی از زن به مرد بیشتر است

وی افزود: ۹۵ درصد سرطان دهانه رحم در ارتباط با عفونت اچ پی وی ایجاد می‌شوند و بیشترین راه انتقال از طریق رابطه جنسی است. انتقال این بیماری از زن به مرد بیشتر از مرد به زن است. انتقال این ویروس از راه‌های دیگری همچون رابطه جنسی دهانی و معقدی نیز امکان‌پذیر است. اما راه اثبات شده علمی دیگری برای انتقال آن از راه‌های دیگر مانند لیزر وجود ندارد.

این متخصص زنان و زایمان با اشاره به اینکه این ویروس حدود ۱۵ تا ۲۰ سال طول می‌کشد که در بدن فرد تبدیل به سرطان شود، تاکید کرد: این بیماری اینگونه نیست که فرد همین که مبتلا شد دچار سرطان دهانه رحم شود. جالب است بدانید ۸۰ تا ۹۰ درصد این عفونت در طول یکسال در بدن افراد خاصیت محدود شونده دارند و از بین می‌روند و تنها ۱۰ درصد هستند عفونت در بدن آنها باقی می‌ماند. این عفونت در بدن کسانی باقی می‌ماند که روابط پرخطر و مکرر دارند. همچنین مصرف قلیان، سیگار و مواد مخدر سبب می‌شود این ویروس در بدن فرد تقویت و پابرجا بماند.

زگیل تناسلی فازخاموشی دارد

استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد ادامه داد: گاهی این ویروس‌ها وارد فاز خاموشی می‌شوند؛ یعنی بدن ویروس را دفع نمی‌کند و در بدن بدون علائم باقی می‌ماند و وقتی فرد به سن ۴۵ و ۵۰ سال رسید که سیستم ایمنی بدن ضعیف است این عفونت فعال می‌شود. اکثر خانم‌ها و آقایان نمی‌دانند که مبتلا به این بیماری هستند و پیش می‌آید که بی‌علامت باشند یا متوجه ضایع روی آلت تناسلی نشوند.

وی با بیان اینکه راه‌های تشخیص این بیماری معاینه بالینی همراه با تست‌های اچ‌پی‌وی است، گفت: در سال‌های گذشته برای تشخیص سرطان دهانه رحم آزمایش پاپ اسمیر کفایت می‌کرد، اما اکنون گفته می‌شود که آزمایش پاپ اسمیر به تنهایی کافی نیست و بهتر است در کنار این آزمایش، آزمایش اچ‌پی‌وی نیز انجام شود.

تست‌های اچ‌پی‌وی فقط برای خانم‌ها استاندار است

متخصص زنان و زایمان با اشاره به این موضوع که این تست‌های فقط برای خانم‌ها استاندار است، تاکید کرد: برای آقایان تست اثبات شده‌ای وجود ندارد. ممکن است تست خانمی مثبت، اما برای همسر او منفی باشد در صورتی که ممکن است مرد مبتلا به این بیماری باشد. این لذا تست‌ها برای آقایان توصیه نمی‌شود، اما در خانم‌ها تاکید می‌شود.

حسن‌زاده با بیان اینکه عفونت‌هایی که در بدن به درمان‌ها پاسخ نمی‌دهند ویروس اچ‌پی‌وی هستند، گفت:
معمولا این ‌ویروس در ستون مخاطی، روی پوست، ناحیه مخاطی تنفسی دهان و حنجره، آلت تناسلی مردان، معقد و ورودی واژن ایجاد شود.

برای زگیل تناسلی درمانی وجود ندارد

وی در خصوص درمان این بیماری تصریح کرد: درمان اثبات شده برای این ویروس وجود ندارد. بسیاری از سایت‌های اینترنتی و اینستاگرامی وجود دارد که راه‌های درمان را پیشنهاد می‌دهند و پول‌های هنگفتی به جیب می‌زنند در حالی که برای این بیماری درمانی وجود ندارد.

تنها به بیماران توصیه می‌شود که سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنند. فرد مبتلا به ویروس اچ‌پی‌وی باید سیگار، قلیان را ترک کند، زیرا مواد داخل دود عفونت را بیشتر می‌کند.

این متخصص زنان و زایمان ادامه داد: رفتارهای جنسی در ابتلا به این بیماری مهم است. استفاده از کاندوم در رابطه جنسی ۷۰ درصد انتقال را کم می‌کند. زوجین که مبتلا به این بیماری هستند بهتر از کاندوم استفاده کنند زیرا به بیماری آنها کمک می‌کند. افراد مبتلا نباید ناخن کاشت و ناخن‌ بلند داشته باشند زیرا عفونت در زیر ناخن جمع می‌شود و حتی ممکن است عفونت را در بدن گسترش دهد.

سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید

وی با اشاره به اینکه رژیم‌های پر پروتئین، ویتامین‌های B12,E, C و فولیک اسید داشته باشند کمک‌دهنده هستند، گفت: این‌ ویروس در بدنی که کمبود ویتامین و سوتغذیه دارد به سمت سرطانی شدن می‌رود. اینکه مکمل خاصی توصیه شود که از ابتلا به سرطان جلوگیری کند اثبات علمی نشده است. در حد تئوری تقویت‌کننده‌ها و ویتامین‌ها ممکن است در کنترل بیماری تاثیرگذار باشد.

در کشور ما برای شناخت زگیل‌تناسلی آموزش وجود ندارد

حسن‌زاده با بیان اینکه سه مدل پیشگیری وجود دارد، گفت: تزریق واکسن، تشخیص درست ‌بیماری، روند درمان و‌ آموزش از راه‌های مهم پیشگیری است. در وهله اول باید به خانم‌ها و آقایان آموزش کامل داده شود، زیرا آموزش‌ها سبب می‌شود رفتارهای پرخطر کاهش پیدا کند و افراد پیشگیری‌های لازم را انجام دهند. دختران و پسران ما وقتی وارد سن دبیرستان در دوره دوم می‌شوند باید آموزش ببینند. متاسفانه در کشور ما آموزش وجود ندارد و بیشتر بیماران ما این ویروس را نمی‌شناسند.

این متخصص زنان و زایمان ادامه داد: واکسیناسیون اهمیت ویژه‌ای دارد به گونه‌ای که سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است در تمام کشورهای دنیا تزریق این واکسن اجباری است. در کشورهای اروپایی تزریق این واکسن اجباری و انجام می‌شود. در کشور استرالیا به درب منازل مراجعه می‌کنند و واکسن اچ‌پی‌وی را به دختران تزریق می‌کنند. در برخی کشورها هم به دخترانی که وارد سن مدرسه می‌شوند واکسن تزریق می‌شود. در ایران کسانی که مایل هستند می‌توانند این واکسن را خریداری کنند. در دنیا این بحث وجود دارد که در سال‌های آینده با واکسیناسیون و بیماریابی اولیه به سمت ریشه‌کنی این بیماری بروند.

واکسن ویروس اچ‌پی‌وی را بشناسید

وی با اشاره به اینکه دو نوع واکسن ایرانی و خارجی برای این بیماری وجود دارد، بیان کرد: واکسن گارداسیل شامل 4 نوع ویروس 6، 11، 16 و 18 است. این ویروس‌ها جزء ویروس‌های شایع هستند. ویروس تیپ 6 و 11 از ویروس های شایعی است که عامل اغلب زگیل‌های تناسلی به شمار می‌رود و نوع 16 و 18  عامل اغلب سرطان‌های دهانه رحم است. نکته جالب این است که واکسن زگیل تناسلی حاوی ویروس کشته شده یا ضعیف شده این بیماری نبوده بلکه حاوی ذراتی شبیه ویروس پاپیلومای انسانی است و از پروتئین دیواره خارجی ويروس مشتق می شود.

این متخصص زنان و زایمان ادامه داد: واکسن پاپیلوگارد، اولین واکسن پاپیلوگارد در ایران است در یک سرنگ از پیش پر شده به فروش می‌رسد.این واکسن در هر دوز شامل نیم میلی‌لیتر پروتئین ویروس تیپ ۱۶ و ۱۸ پاپیلوگاردی انسانی است. این دو ویروس عامل بروز ۷۰ درصد از بدخیمی‌های گردن رحم هستند. از آنجایی که این واکسن ایرانی شامل ویروس کشته شده یا ضعیف شده نیست، کاملا بی‌خطر است. پاپیلوگارد باعث تولید آنتی‌بادی مواد دفاعی ضد اچ‌پی‌وی در بدن می‌شود. پس در صورتی که در آینده به این ویروس آلوده شوید، این آنتی‌بادی‌ها به ویروس‌ها می‌چسبند و نمی‌گذارند سلولهای بدن را آلوده کنند.

بهترین سن تزریق واکسن اچ‌پی‌وی زیر ۱۵ سالگی است

حسن‌زاده تاکید کرد: بهترین سن تزریق واکسن اچ‌پی‌وی ۱۱ تا ۱۴ سالگی (زیر ۱۵ سالگی) است و دو دوز آن در بدن ایمنی ایجاد می‌کند. توصیه می‌شود تا سن ۲۶ سالگی این واکسن تزریق شود حتی در مقالات علمی گفته شده یک دوز واکسن ایمنی کافی ایجاد می‌کند. برای سنین زیر ۱۵ سال باید دو دوز واکسن تزریق شود. اولین دوز در نوبت اول و دوز بعدی هم ۶ ماه بعد از ترزیق اولین دوز است. برای سنین بالای ۱۵ تا ۴۵ سال ۳ دوز واکسن زده می‌شود. اولین دوز در نوبت اول، دومین دوز یکماه بعد از تزریق دوز اول و سومین دوز هم ۶ ماه بعد از تزریق اولین دوز تزریق می شود. متاسفانه در کشور ما به دلیل گرانی این واکسن همه نمی‌توانند واکسن اچ‌پی‌وی را تزریق کنند. البته باید گفت که واکسن نوع ایرانی را می‌توان با قیمت مناسب‌تری تهیه کرد.

بودجه‌ای برای تهیه واکسن اچ‌پی‌وی نداریم

فلوشیپ سرطان شناسی زنان گفت: در کشور ما توصیه‌ای برای پیشگیری و اطلاع رسانی در خصوص این بیماری وجود ندارد و در این زمینه به هیچ عنوان به دختران ما اطلاع‌رسانی نمی‌شود. در جلسه‌ای که با وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی کشور داشتیم، تاکید شد که این واکسن باید تهیه شود، اما اعلام کردند که بودجه‌ای برای تهیه آن ندارند.حدود ده سال پیش در یک کار تحقیقاتی که با همکاری دانشگاه علوم پزشکی داشتیم از کل زنان خراسان رضوی نمونه‌گیری شد و آمار ما همانند کشورهای همجوار بوده است و حدود ۶ تا ۷ درصد از زنان استان مبتلا به این بیماری بودند، اما در حال‌حاضر آمار بالاتر رفته است در دو سال گذشته در عرض شش ماه ۱۸۰۰ مبتلا به زیگل تناسلی وارد مطب بنده شدند.